G.A.S.-Der Azmak Gezi Bandı Planlanması

 1-     Giriş;     

Gezi bandının ilk planlamasından beri yaya yolunun Azmak kenarına sıfır oluşuna dernekçe karşı çıktık, ancak 1996 yılında bir inceleme sonucu olan plan yenilenmesine istinaden ÖÇKK tarafından sunulan talimatla önerilen ve kenarların korunmasına öncelik veren planlarla ancak kabul edebildik. Söz konusu talimat ekte CD'de bulunmaktadır.

 Dernek olarak doğanın ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına her zaman öncelik verdik. Fakat tecrübemiz gösterdi ki, çok yaygın olan ve kalkındırılması öne sürdüren 'Kullanarak Koruma' fikrinin hiç bir zaman gerçekleştirilemeyeceğine inanmaktayız.  

Azmak ve doğasına karşı muhtelif taraflardan sayısız günah işletilmiştir. Artık geçmişte olan korku ve kaygılarımızdan çok daha fazla doğa tahrip edilmiş ; Azmak ve kenarının korunmasının bu kadar geç kalındıktan sonra asıl amaçlarından biride “Doğayı Koruma” olan derneğimize gezi bandı önerilerinin sorulması bizim açımızdan lüzumsuza yakın olup, azmak kenarının çoğu bölümlerinin artık korunamaz, ancak peyzaj edilebilir olduğu kanısındayız.  

 Peyzaj çalışmalarına başlamadan G.A.S.-Der Başkanı gezi bandı oluşumundan, doğrudan veya dolaylı olarak etkilenen bazı paydaş gruplarının yorumlarını da almıştır, Bu gruplar balıkçılar, turcular, işletme sahipleri ve özel iştirakçilerdir. Bildirilen bu yorumlar ve öneriler derneğimizin  sunduğu planlarda yer almaktadır.

 2-     Yaya Bandının genel Kullanımı

Gezi bandının amacı “a” yerinden “b” yerine ulaşmak değildir, onun için yol ve sokaklar vardır; gezi bandı doğayı yaşamak ve gezmek içindir, her ne olursa olsun tekerlekli araçların kullanımına kapalı olup, bariyer konulmalıdır. Köpekle gezmenin mümkün olunması tartışılıp, karar müspet olursa da pisliği köpeği gezdiren tarafından toplanmalıdır. Sıkça kontrol edilmelidir.

Belediye Başkanı ve Meclis Üyeleri ve derneğimizin birlikte aldığı, gezi bandı peyzaj önerileriler inin, istenilen hedef kitleye ulaşılmasıyla, yanlış yöne gelişen turizm politikamızın da dönüşümü ve yepyeni bir başlangıcın da simgesi olmalıdır, eski hatalar tekrarlanmamalıdır. Hedef kitlemiz günübirlikçiler değil, doğaya saygın ve Azmağın özü yaşamaya gelenlerdir. Dizaynın ona göre olmasına özen gösterdik.

3-     Yalın Ayak Patikası

Gezi bandının yanında oluşturulması düşünülen 'yalın ayak patikası' sadece yalın ayakla kullanılıp, üstünde köpek kesinlikle gezdirilemez. Turistik bir rekreatif çalışma olarak düşünülen bu patikanın çok titiz korunmalı, kullanımı için detaylı bir broşür ve tanıtım yapılmalı, ayakkabıyı koymak için satılabilir kumaş torbalar yaptırılıp, geliri patikanın bakımı ve onarımı için kullanılabilmelidir.

Patika, çizilen tablolarda pembe olarak işaretlenmiştir, farklı zeminler ve yapılabilir detaylar Belediye ile yapılan bir toplantıda görüşülmesini öneriyoruz. Bir kaç örnek CD'ye eklenmiştir.

4-     Levhalar

Birçok eğitici / bildirici levhalar konulmasını ön görmekteyiz, böylece yaya bandı eğitim amacına da hizmet edecektir. Levhalar en uygun yerlere konulmalıdır, örneğin Orfoz Restaurant- Postacı Sokak arası ve hâlihazırdaki gezi bandı bölümü, 'Azmak Meydanından'- Kordon Restaurant arasıdır. Yinede yol boyunca değişik yerlerde levhalar olmalıdır.

Levhalarda işlenilmesi gereken konular:

— Azmak ve doğası (biyolojik çeşitliliği, jeomorfolojik ve hidrojeolojik yapısı)

— Koruma ilkeleri ve uyarıları,

— Beldedeki koruma fikirleri, iş birlikleri, teklifler vb.

— Yalın Ayak Patikasının kullanımı vs

5-     Görünüm, Anlam ve gayrı resmi Kullanımın engellenmesi

Gezi bandı 'yol görünümde' olmamalıdır. Sokak ve yollardan ayrı ve araçlarla ulaşılmaz bir şekilde olmalıdır. Çoğu bölümler yukarıdan/ kuzeyden görünmemelidir, değişik bitkilerden oluşan bir 'çit' ile yol ve sokaktan ayırmalıdır.

Gezi bandının gece de kullanımına teşvik edilmeli, içki içmek ve nara için gerekli tedbir alınmalı, Jandarma devriyeleriyle turizm sezonu boyunca geceleri de denetim yapılmalıdır. Oturmak için tasarlanan yerler ve ışıklandırma belirtilen bu kullanma hedeflerine göre planlanmalıdır.

6-     Aydınlatma

Aydınlatma çağdaş, bozulmaz ve yaban hayatını (Yarasa ve Baykuş türleri, Su Samuru) koruma açısından 'asgari' bir şekilde olmalıdır. Tüm lambalar güney yandan kuzeye doğru, alçak olmalı ve ancak patikayı aydınlatmalıdır. Şimdiki yanlış ve rahatsız edici sokak, hatta özel kişilerden monte edilen lambalar alınmalıdır. Azmağa yakın olan sokak lambalarının az ışık verenleri seçilmeli ve kesinlikte sarı renkte olmamalıdır, ampuller değiştirilebilmeli; sözlü olarak bir kaç kez dile getirdiğimiz doğa koruma açısından bu önemli hususun artık yerine getirilmesi bir daha hatırlatmak isteriz.

 CD'de gösterdiğimiz lamba düşündüğümüz şeklinin bir örneğidir, birebir yapılmasını istenmez. Materyal de farklı olabilir.

Gezi bandının her yerde aynı ışıklandırmanın konulmasını gerektirmez, yol ve sokaklara yakın hatta yanında olan bölümlerinde zaten sokak lambaları var olduğundan dolayı özel ışıklandırılması ihtiyacı yoktur.  

7-     Yaya Bandı ve Oto Park İmkanları

Beldenin otopark yerleri tercihen beldenin dış sınırlarında oluşturulmalı ve oradan 'servisler' düzenlenmelidir ('Park and Ride' gibi). Pazaryeri (Çarşamba günü hariç) ve yamaçtaki yerler uygun örnek park alanları gösterilebilir. 

Her Restaurant önü ve 'Azmak Meydan'ında düzenli ve ücretli oto park imkânları sunulmalı, park biletine karşı Restaurantlardan indirim alınabilmelidir. Günübirlik geziler için gelen Otobüslerin park yeri ayrı bir yerde olmalıdır.

8-        Bitki Örtüsü ve Anlamı

Şuana kadar sağlam kalan ve az sayıda olan orijinal doğal Azmak kenarı bitki örtüsü kesinlikle korunmalıdır! Yeni dikilen bitkiler ona benzemeli, gerçekten toprağa ve suya uygun olmalıdır. Azmak kendine has olmayan bitkileri affetmez, yeni dikilen ve sularımıza toprağımıza uymayan türleri Azmak tutturmaz. Örneğin bazı yerler için dikilmesi ön görülen Güllük Ağaçları Akyaka’da çoğu yerde tutmaz, ekoloji ve ekonomi açısından dikilmemelidir, onların yerine Söğüt, Ilgın, Çınar, Selvi, Kavak, Erguvan gibi ağaç türleri düşünülmeli, kolay tutan ve Azmağa yakınlarda da yetiştirilebilen Akasya, Zakkum, Çin Gülleri, Japon Şemsiye, Taflan, Mazı gibi bir kaç yabancı türleri de yer alabilir. Hem güzellik hem de biyolojik çeşitliği, özellikle Bülbül ve diğer öten kuşları barındırabilen çalı gibi büyüyen türlerine tercih edilmelidir.

9-      Azmak Meydanı

Kerme Tur mevkiindeki 'meydan' planlanması değişik paydaş gruplarının ve ilgi sahiplerinin ihtiyaçlarına göre tasarlanmıştır. Ona göre düzenlenirse bu meydan canlı olur, ölü ve kullanılmayan bir peyzaj parçası kalmaz. 

Dernek olarak o yerin imar durumunu bilemediğimiz için önerilerimiz paydaş gruplarının taleplerine göre tasarlanmış, planların gerçekleştirilmesine katkısı olarak bakılmalıdır.  

Bu önemli ve beldenin turistik ve rekreatif yüreği olabilen yerin sadece otopark yeri olarak kullanılmasını asla tasvip etmiyoruz. Çok amaçlı ve kültürel kullanımı için planlanması burada yaşayan ve ziyarete gelenlerin için çok daha güzel olur diye düşünmekteyiz.

10-  Görsel materyalin Lejantı

Tablolarda kullanılan renkler gerçeği yansıtmamakla beraber çizilen öğelerin simgeleridir. Yaya bandı her zaman kırmızı, yalın ayak patikası pembe, taştan / beton yapılan öğeler gri, ahşap malzemeler kahverengidir. Işık yerleri, lambalar ise sarı olarak boyanmıştır.

Tablolarımız kullanılması gereken kayrak taşı, değişik boyda çakıl taşları, kumlar vb. gibi farklı zeminlerin detaylarını göstermez, detay planlarımız hazırlanmakta olup, toplantılarda bilgilerinize sunulabilir.

Tablolarımızın çizilmesinde teknik açıdan kolaylık sağlayan, hep aynı eni gösteren gezi bandının boyu, gerçekleştirilmesinde değişik en ebatlarında yapılmasını öneriyoruz.

Çizdiğimiz planlar ile makul, yerli, yine de çevreye uygun ve göze hoş gelen malzemelerin kullanılmasına öncelik vermiş olup (yerli çakıl ve dere kayaları gibi) ekonomik yapılabilirlik planlarının hızlı ve itinayla gerçekleştirilmesinin en önemli katkıların biri olduğu kanısındayız.

Önerilerimizi beğeneceğinizi ümit eder, detayların görüşülmesi için her zaman sizinle işbirliği içerisinde olacağımızdan emin olmanızı dileriz. 

Saygılarımızla

  G.A.S.-Der

*Önerdiğimiz Planın tümü (indir 7mb)