SUKUŞU HABİTAT (YAŞAM ALANI) DERSİ
Uludağ Üniversitesi, Bursa, 8 Şubat 2001
Stacy Özesmi
Neden Habitat Tanımı
Gerekir?
Habitat tanımı olmadan kuş sayımları eksık saılır,
Kuşlar değişen çevresel koşullara hemen tepki verirler,
Kuşların sulak alan kullanımındaki değişikliklerin çoğu değişen çevresel
şartlardandır.
Neden Habitat Tanımı
Gerekir?
- Sulakalanlar doğal olarak dinamiktir,
- Su seviyeleri değişince su bitkilerinin ve omurgasızların kompozisyonu ve
popülasyonu değişir,
- Amacımız kuşları etkileyebilecek olumlu ve olumsuz şartları
belirleyebilmektir.
Terimler
- Sulakalanlar (wetlands)
- Teritori, revir (territory)
Barınma alanı (home range)
Niş (niche)
Yaşam alanı, habitat (habitat)
Ramsar'a göre Sulakalanlar:
- "alçak gelgitte altı metreyi aşmayan deniz suyu alanlarını da kapsamak
üzere doğal ya da yapay; sürekli ya da geçiçi; durgun ya da akar, tatlı, acı
ya da tuzlu sulu; bataklık, ıslak çayırlar, turbalık ya da bataklıklar"
Ramsar'a göre Sulakalanlar
ayrıca:
bitişik nehir kıyısı ya da deniz kıyısı bölgeleri ve sulak alanların
yanında yer alan ve alçak gelgitte altı metreyi aşan denizler"
5 sulakalanlar stistemi
- deltalar, gelgit bataklıklar
ve mangrov bataklıkları içeren sulak alanlar
5 sulakalanlar sistemi
Terimler
- Daha büyük, ihtiyaçların karşılandığı, genel kullanım alanı, kuş
tarafından belirleme ve koruma daha as belirgin.
Terimler
- Habitat yaşam alanının uzamsal ve yapısal parçalarını tanımlarken, niş
daha çok türün hayvan topluluğu içindeki rolünü betimler.
Terimler
- Bir kuşun besin, su barınma, dinlenme ve yer ihtiyaçlarını karşıladığı
yer.
- Aynı kuş değişik etkinlikler için değişik yerleri kullanacak ve bu
kullanımlarda mevsimlere göre değişecektir.
- Sadece bitkileri değil aynı zamanda bitkilerin yapısını, tabakalanmasını,
ölü hallerini, kayalar, ırmak kenarları gibi abiotik yapıları da kapsar.
Kuşları etkileyen sulakalan özellikleri
Basen büyüklüğü
Basen-kıyı yapılanması
Basen rüsübat yapısı (kil, silt, kum, vs.)
Su geçirgenliği, tuzluluğu, buzlanma,
Su derinliği
Su kolunu yapısı, bitkilerin tabakalanması ve dağılımı.
Kuşları etkileyen sulakalan özellikleri
Hidroloji: akıntı, dalga, gel-git
Irmak eğimi ve hacmi
Vejetasyon içinde açıklıklar ve havuzlar (büyüklük ve dağılım)
Vejetasyon zonları
Su-bitki alanı oranı
Bitki yoğunluğu
Bitki yüksekliği
Kuşları etkileyen sulakalan özellikleri
Bitki dayanıklılığı veya sağlamlığı
Bitki'nin
yapıya bağlı yere ışık geçirgenliği: otsu, yapraklı, odunsu, çalı, ağaç, vs.
Dikey tabakalanma ve yüzeyler
Sulakalan Zonları
Açık su
Sualtı bitkileri
Yüzen bitkileri - sumercimeğigiller
Yapraklı yüzen bitkiler - nilüferler
Suüstü bitkileri - dayanıklı veya dayanıksız
Otlar - ıslak çalılar
Odunsu bitkiler - çalılar, ağaçlar
Habitat Bilgisi
Akarsu Ağzı
Tuzcul bataklık
Kumul
Çakıllık
Kayalık kıyı
Habitat Bilgisi
- Açık deniz (?)
- Sulakalan (genel)
- Delta
- Göl (tatlı)
- Göl (acı)
- Akarsu
- Subasar orman
- Tur
balık
Tehdit Bilgisi
- Ağaç kesimi
- Madencilik
- Kurutma
- Saz kesimi veya yakımı
- Kaçak avcılık
- Aşırı otlatma
- Kirlilik
- Diğer...
Sukuşları be besinlerine örnekler
Düdükçünler, yağmurcunlar - omurgasızlar,
Kaşıkgaga - yüzey beslenimi ile omurgasız hayvan ve tohum
yer,
Dikkuyruk-omurgasız için çamur süzer,
- Batağanlar-balık ve omurgasız için dalar.
Sukuşları ve habitatlarına örnekler
- Derin açık sular - dalgıçlar, pelikanlar, karabataklar, balık kartalı,
derin sulara dalan patkalar.
- Sualtı bitkileri - sakarmeke, bozördek, fiyu, kirik, yeşilbaş
Sukuşları ve habitatlarına örnekler
Yapraklı yüzen bitkiler - sutavukları, sumrular.
Sağlam veya dayanıklı suüstü bitkileri - yuvalamak için sutavuğu,
balıkçıl, balaban ve çeltikçi
Dayanıksız çayır benzeri suüstü bitkileri - uzunbacak, kılıçgaga, kızkuşu
ve yağmurcunlar
Sukuşları ve habitatlarına örnekler
Bitkisiz sığ sular, çamur düzlükleri - yağmurcunlar,
Kumluk adalar ve yarımadalar - yuvalayan sumrular ve cılıbıtlar
Gel-git düzlükleri - ak kumkuşu, büyük kumkuşu ve taşceviren
|